Özet
1960’larda Fransa’da başlayan ve 1960’ların sonunda Türkiye’de de yankısını bulan Asya Tipi Üretim Tarzı tartışmaları ve bu tartışmaların siyasi açılımları tarihsel politik bağlamına göre değişiklikler arzetmiştir. Bu çalışma, bu tartışmanın Türkiye ayağını kısaca özetledikten sonra özellikle İdris Küçükömer’in görüşlerine ve bu görüşlerin Türkiye’nin bugünkü siyasi arenasındaki izlerine bakmaktadır. Türkiye’nin bugünkü siyasi arenasında öne çıkan önemli olgulardan bir tanesi liberal sol ve siyasal İslamın Kemalizm ve devletin despotik karakterini eleştirmekte ortaklaşması ve sivil toplum kavramını öne çıkarmalarıdır. Buradaki ortaklaşmanın temel göstergeleri her iki grubun sivil toplum, Türkiye’de sivil toplumun gelişmemiş olmasının nedenleri, merkez-çevre ayrılığı üzerine görüşlerinde bulunabilir. Bu makale, bu benzerlikleri, ATÜT tartışması içerisinde ortaya atılmış görüşlerin ve bunların siyasi açılımlarının bugünkü ve kısmen çarpıtılmış biçimi olarak gösterme ve Marksist bir eleştiriye tabii tutma çabasıdır.
منهج الإنتاج الآسيوي، إدريس كوجوك عمر واليسار
الملخص
بدأت النقاشات حول طراز الإنتاج الآسوي في بداية الستينات في فرنسا ثم وصلت صداها إلى تركيا في نهاية الستينات، وأظهرت هذه المناقشات اختلافات حسب ارتباطات سياسية –تاريخية وانفتاحات سياسية. وهذه الدراسة تختصر هذه المناقشات التي تدور في تركيا ،وتلقي نظرة علي آراء (إدريس كوجوك عمر) وانعكاسات آرائه على ميدان السياسة في الحاضر. ومن أهم إحدى المكونات التي تتصدر الميدان السياسي اليوم هو اشتراك اليسار الليبرالي والإسلام السياسي في انتقاد الكمالية ومميزات الدولة الاستبدادية، وإظهار مفهوم المجتمع المدني إلى الأمام. وهنا نرى المؤشر الأساسي في هذا الاشتراك لكلا المجموعتين هو المجتمع المدني وآراءهما في أسباب عدم تطورها في تركيا، واختلاف المركز والمحيط في تركيا. وهذا المقال محاولة لإظهار هذه التشابه في إطار منهج الإنتاج الآسيوي المناقشات التي ألقيت على الساحة وانفتاحاتها اليوم وإظهارها بشكل محرف قسميا وإلحاقها بانتقادات ماركسية
Asiatic Mode of Production, İdris Küçükömer and Left
Abstract
Debates on Asiatic Mode of Production, started in France in 1960s and echoed in Turkey during late 1960s, and their political implications show remarkable differences as the political and historical context changes. This study gives a brief summary of the debates in Turkey and tries to follow its traces in contemporary political of arena. Especially İdris Küçükömer’s ideas and their political implications have great importance here. One important phenomena today in Turkey’ political arena is that liberal left and political Islam appear to have common grounds in criticisizing Kemalizm and despotic character of the state and they both suggest civil society as the solution. This article, is an attempt to show that these similarities are current forms and even distorted forms of the ideas mentioned within the debate on Asiatic Mode of Production and political implications of these ideas. A Marxist critique is tried to be applied.
1960’larda Fransa’da başlayan ve 1960’ların sonunda Türkiye’de de yankısını bulan Asya Tipi Üretim Tarzı tartışmaları ve bu tartışmaların siyasi açılımları tarihsel politik bağlamına göre değişiklikler arzetmiştir. Bu çalışma, bu tartışmanın Türkiye ayağını kısaca özetledikten sonra özellikle İdris Küçükömer’in görüşlerine ve bu görüşlerin Türkiye’nin bugünkü siyasi arenasındaki izlerine bakmaktadır. Türkiye’nin bugünkü siyasi arenasında öne çıkan önemli olgulardan bir tanesi liberal sol ve siyasal İslamın Kemalizm ve devletin despotik karakterini eleştirmekte ortaklaşması ve sivil toplum kavramını öne çıkarmalarıdır. Buradaki ortaklaşmanın temel göstergeleri her iki grubun sivil toplum, Türkiye’de sivil toplumun gelişmemiş olmasının nedenleri, merkez-çevre ayrılığı üzerine görüşlerinde bulunabilir. Bu makale, bu benzerlikleri, ATÜT tartışması içerisinde ortaya atılmış görüşlerin ve bunların siyasi açılımlarının bugünkü ve kısmen çarpıtılmış biçimi olarak gösterme ve Marksist bir eleştiriye tabii tutma çabasıdır.
منهج الإنتاج الآسيوي، إدريس كوجوك عمر واليسار
الملخص
بدأت النقاشات حول طراز الإنتاج الآسوي في بداية الستينات في فرنسا ثم وصلت صداها إلى تركيا في نهاية الستينات، وأظهرت هذه المناقشات اختلافات حسب ارتباطات سياسية –تاريخية وانفتاحات سياسية. وهذه الدراسة تختصر هذه المناقشات التي تدور في تركيا ،وتلقي نظرة علي آراء (إدريس كوجوك عمر) وانعكاسات آرائه على ميدان السياسة في الحاضر. ومن أهم إحدى المكونات التي تتصدر الميدان السياسي اليوم هو اشتراك اليسار الليبرالي والإسلام السياسي في انتقاد الكمالية ومميزات الدولة الاستبدادية، وإظهار مفهوم المجتمع المدني إلى الأمام. وهنا نرى المؤشر الأساسي في هذا الاشتراك لكلا المجموعتين هو المجتمع المدني وآراءهما في أسباب عدم تطورها في تركيا، واختلاف المركز والمحيط في تركيا. وهذا المقال محاولة لإظهار هذه التشابه في إطار منهج الإنتاج الآسيوي المناقشات التي ألقيت على الساحة وانفتاحاتها اليوم وإظهارها بشكل محرف قسميا وإلحاقها بانتقادات ماركسية
Asiatic Mode of Production, İdris Küçükömer and Left
Abstract
Debates on Asiatic Mode of Production, started in France in 1960s and echoed in Turkey during late 1960s, and their political implications show remarkable differences as the political and historical context changes. This study gives a brief summary of the debates in Turkey and tries to follow its traces in contemporary political of arena. Especially İdris Küçükömer’s ideas and their political implications have great importance here. One important phenomena today in Turkey’ political arena is that liberal left and political Islam appear to have common grounds in criticisizing Kemalizm and despotic character of the state and they both suggest civil society as the solution. This article, is an attempt to show that these similarities are current forms and even distorted forms of the ideas mentioned within the debate on Asiatic Mode of Production and political implications of these ideas. A Marxist critique is tried to be applied.
doğudan, Mart-Nisan 2008, Yıl 1, Sayı 4
No comments:
Post a Comment